Karlovy Vary 2019: My Thoughts Are Silent | ภาวะหนีศูนย์ของความสัมพันธ์

MY THOUGHTS ARE SILENT

(Antonio Lukich)

Karlovy Vary Film Festival 2019 : East of the West

หนังยูเครนขนาดยาวเรื่องแรกของผู้กำกับ “Antonio Lukich” ซึ่งเนื้อหาของหนังดราม่าคอมเมดี้เรื่องนี้ไม่เกียวเนื่องอย่างชัดเจนกับประเด็นทางการเมืองที่มักเป็นที่สนใจในวงการภาพยนตร์โลก แต่หากเล่าเรื่องราวของความสัมพันธ์ในระดับพื้นฐานของครอบครัว และใช้พื้นที่ของเมืองในยูเครนที่ติดกับฝั่งโรมาเนีย สโลวาเกีย ฮังการีแทน ซึ่งทำให้หนังเองค่อนข้างขาดจากประเด็นทางการเมืองแบ่งแยกดินแดนที่ไปทางพื้นที่แทบตะวันออกอย่างไครเมีย หนังคว้ารางวัลพิเศษขวัญใจกรรมการในสายรองอย่าง East of West ของเทศกาลหนังการ์โรวี วารีในสาธารณรัฐเช็กเมื่อเดือนที่แล้วมาครอง ด้วยประเด็น และการเล่าเรื่องที่สัมผัสความรู้สึกของความสัมพันธ์ระหว่างแม่ และลูกอย่างแผ่วเบา หนังเล่าเรื่องราวของผู้ชายคนหนึ่งที่ทำหน้าที่ในการบันทึกเสียง และค่ายเสียงต่างๆที่บันทึกให้กับบริษัทในกรุงเคียฟ ต้องกลับมาบ้านเพื่อที่จะบึนทึกเสียงนกหายากชนิดหนึ่งตามคำว่าจ้างของบริษัทซึ่งเสนอโอกาสให้เขาไปทำงานในแคนาดา ด้วยพล็อตเรื่องที่พื้นฐาน และไม่มีอะไรแปลกใหม่มากนักถูกผลักดันบริบทช่วงหนึ่งสำคัญของเรื่องเป็นหนังโรมูฟวี่ที่สำรวจความสัมพันธ์ของเขากับแม่ที่ห่างกันไปนาน ซึ่งหนังค่อยๆเปิดเผยน้ำหนักของความสัมพันธ์ทีละน้อย และสร้างผลลัพธ์ที่ค่อยๆจับหัวใจของผู้ชมในการมองความสัมพันธ์ของทั้งคู่ และโฟกัสผ่านความรู้สึกที่วิ่งแล่นอยู่ในหัวใจของตัวละครนำของเรื่องนี้ ซึ่งความเป็นหนังดราม่าคอมเมดี้ และการสร้างคาแร็คเตอร์แปลกๆของตัวละครทำให้ส่วนผสมวางอยู่ตรงกลางที่สัมผัสและอบอุ่นหัวใจระหว่างความเป็นดราม่าอารมณ์ และคอมเมดี้ได้อย่างไม่ยากเย็นนัก

ความห่างไกลระหว่างแม่และลูกค่อยเผยที่มาที่ไปในอดีตจากการเลิกราของเธอ และพ่อของเขา ซึ่งพัฒนากลายเป็นบาดแผลในจิตใจของตัวละคร ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่ามันเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้สถานะของความสัมพันธ์ระหว่างเขาและแม่ต้องร้างลากันไปไกล และกินระยะเวลาที่ยาวนาน การปฏิสัมพันธ์ของเขา และแม่ในช่วงต้นสร้างคำถามมากมายถึงบาดแผลความสัมพันธ์ที่หนังเองเลือกที่จะซ่อนมันเอาไว้ภายใน และค่อยๆกะเทาะมันออกมาทีละเล็กละน้อย จนในที่สุดปะทุระเบิดออกมาในช่วงไคลแม็กซ์ของเรื่อง ความน่าสนใจของการเล่าเรื่องของหนังตรงส่วนนี้คือ แม้ว่าหนังเองจะผลักดันอารมณ์ดราม่าของความสัมพันธ์ในช่วงไคลแม็กซ์ของเรื่องราวออกมา แต่ทว่าวิธีการเดินเรื่อง ตลอดจนการวางบทของตัวละครกลับยังเจือ และรักษาพฤติกรรมอันแปลกประหลาดเอาไว้ ซึ่งหนังเองสามารถพาความเป็นคอมเมดี้เอาไว้ได้ตลอดรอดฝั่งจนหนังจบ ซึ่งมันทำให้ความเป็นคอมเมดี้ของหนังเองโดดเด่นค่อนข้างมาก ในขณะดราม่าของหนังเอาไว้เพียงเพื่อตัดเลี่ยนในช่วงเวลาที่หนังเองต้องการผลักดันอารมณ์ออกมาให้จับใจคนดูเท่านั้น ซึ่งความแข็งแรงของการคงเส้นคงวาตรงส่วนนี้นับเป็นสิ่งที่น่าชื่นชมมาก เพราะมันทำให้ไดนามิกของหนังต่อเนื่อง และไม่เสียศูนย์ตัวตนของตัวเองลงไปในตอนท้ายเรื่องที่มักเกิดขึ้นกับหนังดราเมดี้ที่พยายามผลักดันอารมณ์ดราม่าออกมาจับใจของคนดู ซึ่งความจงใจในการเดินเรื่องของหนังเองชัดเจนในลักษณะถึงขนาดที่ในช่วงท้ายดูตะเลิดมากเกินไปเสียหน่อยด้วยซ้ำ

ความน่าสนใจของหนังนอกจากนี้คือการที่หนังเองหยิบเอาสัญลักษณะ หรือรูปแบบที่สื่อถึงศาสนาคริสต์เข้ามาในหนังชัดเจน จากชื่อของเรื่องราวที่เหมือนตัวละครนำของเรื่องกำลังค้นหาเสียงของตัวเอง ความรู้สึก หรือการส่งเสียงข้างในจิตใจของตัวละครแทบแห้งแล้งในช่วงต้นเรื่อง ตัวละครถูกเซ็ตมาเหมือนหุ่นยนต์ เหมือนสัตว์ที่เอาไว้ใช้แรงงาน การบันทึกเสียงของคนอื่น สิ่งอื่นเพื่อขายประทังชีวิตก็เป็นการสร้างเงื่อนไขเชิงเปรียบเทียบที่น่าสนใจ และการเดินทางเพื่อหาเสียงของนกที่หายากก็เป็นเหมือนการเดินทางค้นหาเสียงของตัวเองในทางหนึ่ง จนหลงเข้าไปและไม่มีวันค้นเจอได้ง่าย จริงๆการใช้ตรงส่วนนี้เปรียบเทียบถือว่าเป็นแกนที่สำคัญของเรื่อง โดยเฉพาะการโยงเข้ามาสัมพันธ์กับความสัมพันธ์ระหว่างเขาและแม่ การหยิบเอาสัญลักษณ์ในเชิงศาสนาคริสต์เข้ามาหลายครั้ง และชัดเจน มันเหมือนการเปรียบเทียบในทางหนึ่งถึงการเดินเรื่องของตัวละครทั้งสองนี้ในรูปแบบของโร้ดมูฟวี่ที่เหมือนกับเป็นการเดินทางเพื่อแสวงหา เพื่อไถ่บาปเพื่อเข้าถึงพระเจ้า เพื่อเข้าถึงความสุขชั่วนิรันดร์ ซึ่งผลลัพธ์ของหนังก็เป็นรูปแบบหนึ่งของความสุขชั่วนิรันดร์บนเส้นทางเดินที่อยู่ในวิถีวงโคจรของตัวมันเอง ถือเป็นงานเรื่องแรกของผู้กำกับที่วางสัดส่วน และสร้างอารมณพื้นของหนังได้ดีทีเดียว และแน่นอนว่าจับหัวใจของผู้ชมได้ไม่ยาก

My Thoughts Are Silent เข้าฉายที่เทศกาลหนังการ์โลวี วารี ครั้งที่ 54 ในสาย East of  the West คว้ารางวัล Special Jury Prize

International Sales : ALIEF

by Sutiwat Samartkit
(07/08/2019)